Sprawa sądowa bywa stresująca, zwłaszcza dla osoby, która nigdy wcześniej w sądzie nie była, a co dopiero we własnej sprawie. Przygotowałam więc wpis, który wyjaśnia krok po kroku jak wygląda prawa przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych.

Decyzja i odwołanie

Przede wszystkim ZUS musi wydać decyzję, od której strona złoży w terminie odwołanie.

Odwołanie składa się do sądu, ale za pośrednictwem ZUS. Oznacza to, że fizycznie trafia ono do Organu (należy je wysłać listem poleconym lub złożyć w biurze podawczym oddziału lub inspektoratu).

ZUS ma miesiąc na analizę odwołania i ewentualną zmianę decyzji. Jeżeli uzna odwołanie za niezasadne to sprawę przekaże do sądu. Bywa, że Organ wyśle do strony informację o przekazaniu sprawy do sądu, często jednak tego nie robi. Wówczas o tym, że sprawa trafiła do sądu dowiesz się dopiero z pisma, które wyśle do Ciebie właśnie sąd.

Jeżeli nie wiesz jak napisać dobre odwołanie od decyzji ZUS możesz skorzystać z mojego szkolenia, w którym wyjaśniam jak napisać dobre odwołanie od decyzji ZUS:

Jak wygląda sprawa przed sądem

Jeżeli sprawa trafi do sądu, to w pierwszej kolejności sąd prześle do Ciebie informację o tym, który sędzia został wylosowany do poprowadzenia Twojej sprawy. Ponadto sąd prześle Ci odpowiedź ZUS na Twoje odwołanie. Często też sądy zakreślają termin na wskazanie w piśmie wszystkich faktów i dowodów Twoim zdaniem istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Najczęściej jest to 7,14 lub 21 dni.

Pamiętaj – nie zmarnuj tej szansy i przygotuj pismo w terminie. Zapoznaj się z argumentacją ZUS i przygotuj swoją odpowiedź. Zastanów się jakimi dowodami dysponujesz i zgłoś je. Dowody mogą być różne – np. osobowe czyli zeznania świadków, opinie biegłych lub rzeczowe – np. dowód z dokumentów. W zasadzie dowodem może być wszystko, co może przyczynić się do rozwiązania sprawy.

Przykład: w jednej ze spraw, klient musiał udowodnić, że był kierowcą zawodowym i jeździł autobusami w trasy zagraniczne. Jednym z dowodów było kilka jego kalendarzy z zapisami tras i kolegów, z którymi jeździł. Dodatkowo mieliśmy tachografy i uwaga: mandaty z Włoch i Hiszpanii. Oczywiście klient sam na to nie wpadł, że to mogą być dowody w sprawie. „Odkryliśmy” je w wyniku rozmowy o jego pracy i o tym jak wyglądała.

A o tym, jak prawnicy zbierają dowody – z przymrużeniem oka – znajdziesz w tym wpisie.

Ważne: jeżeli w odwołaniu lub późniejszym piśmie procesowym nie wniesiesz o przeprowadzenie rozprawy – sąd może wydać wyrok na posiedzeniu niejawnym. O tym, że wyrok zapadł dowiesz się, gdy doręczy go sąd.

Dzieje się tak w sprawach, w których sąd nie przeprowadza dowodu z zeznań świadków, a przesłuchanie strony odwołującej nie jest konieczne. Np. w sprawach o rentę z tytułu niezdolności do pracy sąd może orzec na podstawie dokumentacji medycznej i opinii biegłych lekarzy powołanych do sprawy.

Wyrok

Po przeprowadzeniu całego postępowania dowodowego sąd zamknie rozprawę i wyda wyrok.

Może go wydać na posiedzeniu niejawnym (o czym pisałam wyżej) lub jawnie.

Jeżeli sąd wyda wyrok po zamknięciu rozprawy, o której byłeś zawiadomiony, ale Cię na niej nie było – sąd Cię nie poinformuje, że wydał wyrok, lub odroczył jego wydanie na konkretny termin. To Twoim obowiązkiem jest dowiedzieć się o tym np. dzwoniąc do biura obsługi interesantów danego sądu.

Sąd nie doręcza wyroku sądu z urzędu (wyjątek – wyrok na posiedzeniu niejawnym).

Ogłaszając publicznie wyrok sąd podaje główne motywy rozstrzygnięcia. Jeżeli chcesz otrzymać pisemne uzasadnienie musisz wystąpić do sądu z wnioskiem. Masz na to tylko 7 dni od daty ogłoszenia wyroku lub od daty odbioru wyroku wydanego na posiedzeniu niejawnym. Jest to istotne, bowiem tylko mając wyrok z uzasadnieniem można od niego złożyć apelację.

Wyrok może uwzględnić roszczenie i zmienić decyzję w całości lub częściowo, sąd może też oddalić odwołanie jeżeli uważa, że decyzja jest prawidłowa.

Apelacja

Sądownictwo w Polsce jest dwuinstancyjne. Stronie niezadowolonej z wyroku przysługuje prawo do apelacji do sądu II instancji. Sądami II instancji są sądy okręgowe oraz sądy apelacyjne.

Apelację należy złożyć w terminie 14 dni od daty odbioru wyroku z uzasadnieniem. Czasami termin ten może być wydłużony do 21 dni jeżeli sąd długo sporządzał uzasadnienie. O wydłużeniu terminu do złożenia apelacji sąd powiadomi.

Jeżeli żadna ze stron nie złoży w terminie apelacji – wyrok sądu I instancji się uprawomocni.

W tym poście starałam się w skrócie opisać jak wygląda sprawa przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Ponieważ informacji jest dużo post podzieliłam na dwie części.

W kolejnej opiszę apelację, wznowienie postępowania, skargę kasacyjną oraz koszty postępowania.