Jakie są obowiązki pracodawcy i prawa pracownika gdy wokół szaleje koronawirus?
Wszyscy zastanawiamy się jak mamy zachowywać się, gdy szaleje koronawirus. My – pracodawcy, my- pracownicy, my – rodzice, my-studenci i my – uczniowie.
Z artykułu dowiesz się:
- jakie obowiązki mają pracodawcy w związku z zagrożeniem tym wirusem?
- jakie uprawnienia mają pracownicy?
- czy rodzicom przysługuje zasiłek opiekuńczy gdy żłobek, przedszkole, szkoła dziecka jest zamknięta?
I mała prośba – gdy przeczytasz – podaj ten artykuł dalej 🙂
Na podstawie nowej specustawy – z dnia 2 marca 2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst znajdziesz tutaj) każdy pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Oczywiście chodzi o te prace, które można zdalnie wykonywać.
Przedsiębiorca może dostać polecenie do wykonania
W artykule 11 ustawy, w ustępie 2 i 3 zapisano, że premier na wniosek wojewody po poinformowaniu ministra gospodarki może wydawać polecenia np. przedsiębiorcom.
Będą one wydawane w drodze decyzji administracyjnej, podlegają natychmiastowemu wykonaniu z chwilą ich doręczenia lub ogłoszenia oraz nie wymagają uzasadnienia.
Jednocześnie dalej zapisano że wykonywanie zadań
następuje na podstawie umowy zawartej z przedsiębiorcą przez właściwego wojewodę i jest finansowane ze środków budżetu państwa z części budżetowej, której dysponentem jest wojewoda. 4. Prace związane z prowadzeniem przygotowań do realizacji zadań, o których mowa w ust. 3, mające charakter planistyczny, są finansowane ze środków własnych przedsiębiorcy. Gdy przedsiębiorca odmówi podpisania umowy – otrzyma decyzję, którą będzie musiał wykonać.
Przykład: firma zajmująca się transportem lądowym będzie musiała udostępnić swoje samochody ciężarowe wraz z kierowcami. Zgodnie z ustawą wynagrodzenie za tę usługę będzie wypłacone z budżetu państwa.
Przykład 2: Architekt dostanie za zadanie przygotowanie projektu osiedla dla osób, które mają się znajdować w kwarantannie domowej , w niedalekiej odległości od szpitala zakaźnego. Czy to będzie praca mająca charakter planistyczny i architekt będzie przygotowywał projekt za darmo?
Opieka nad dzieckiem – zasiłek opiekuńczy na 14 dni
W ustawie przewidziano dla osób ubezpieczonych (czyli mających opłaconą składkę na ubezpieczenie chorobowe i prawo do świadczeń z tego tytułu) zasiłek opiekuńczy na dziecko z powodu zamknięcia żłobka,klubu dziecięcego, przedszkola czy szkoły. Zasiłek będzie jeden niezależnie od liczby dzieci pod opieką rodzica. Przysługuje on od pierwszego dnia ubezpieczenia. Co ciekawe w ustawie nie zapisano prawa do tego świadczenia, gdy zamknięty zostanie dzienny opiekun lub niania zatrudniona na umowę uaktywniającą nie będzie mogła sprawować opieki – to chyba przeoczenie w ustawie.
Ważne – ten zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania osobistej opieki nad dziećmi jest dodatkowy i nie wlicza się do standardowego „limitu” 60 dni.
Aby otrzymać świadczenie wystarczy złożyć wniosek na druku ZUS ZAS-36. Dobrze jest też złożyć Z-15A. Przedsiębiorcy składają także zaświadczenie na druku Z-3b. Wszystkie druki są podlinkowane 🙂
UWAGA
Na stronie ZUS-u znajdziemy też specjalny formularz oświadczenia o sprawowaniu opieki nad dzieckiem do lat 8. Już wiadomo, że aby otrzymać to świadczenie, wystarczy złożenie u pracodawcy (w przypadku przedsiębiorców – wysłanie do ZUS) właśnie tego wypełnionego formularza.
Ważne: wnioskuj o przyznanie zasiłku za dni od poniedziałku do piątku (lub odpowiednio od daty zamknięcia placówki). Nie składaj wniosku na dni wolne od pracy – za te dni z dużym prawdopodobieństwem otrzymasz odmowę wypłaty świadczenia, bo przecież możesz się dzieckiem zająć.
Ustawa nie przewiduje dłuższej wypłaty zasiłku, jeżeli placówki będą nadal zamknięte. Wówczas albo konieczna będzie nowelizacja przepisów, albo rodzice będą wykorzystywać „normalny” zasiłek opiekuńczy w związku z tym, że mamy epidemię COVID-19 .
Ustawa nie przewiduje też wypłaty zasiłku, gdy zamknięta jest szkoła, a Twoje dziecko ma więcej niż 8 lat. Jak widać takie dzieci mogą zostać bez opieki w domu 😉
Z tym samym pozostawaniem w domu to oczywiście żart.
Jeżeli nie masz możliwości skorzystania z zasiłku opiekuńczego, a musisz zostać z dzieckiem powyżej 8 lat to możesz:
- skorzystać z urlopu na żądanie (jeżeli jeszcze go nie wykorzystałeś)
- możesz złożyć wniosek o urlop wypoczynkowy, ale udziela go pracodawca.
Chodzą słuchy, że zasiłek ma być dostępny również na starsze dzieci, ale wymaga to zmiany w przepisach
Mama na macierzyński, tata na opiece
To najczęstszy dylemat. Zgodnie z przepisami rodzic otrzyma świadczenie, jeżeli sprawuje bezpośrednią opiekę nad dzieckiem, które nie chodzi do żłobka, przedszkola i szkoły.
Jeżeli w domu pozostaje mama na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym, albo jest bezrobotna (to samo dotyczy taty) to drugiemu rodzicowi zasiłek opiekuńczy nie będzie przysługiwał. Tak będzie też w sytuacji, gdy dzieckiem będzie mógł się zająć inny domownik – np. babcia czy dziadek. Ale są wyjątki od tej reguły:
- w domu prócz niemowlęcia, jest dziecko do lat 2, które jest chore
- rodzic mimo przebywania na urlopie macierzyńskim czy wychowawczym jest chory (wynika to z dokumentacji medycznej) i nie może sprawować opieki nad dziećmi.
W takim przypadku drugi rodzic ma prawo do zasiłku.
Praca zdalna, a dzieci w domu
Rodzic, który pracuje zdalnie z domu – jest w pracy. Drugi rodzic może złożyć wniosek o zasiłek opiekuńczy jeżeli ma opłaconą składkę chorobową.
Hospitalizacja i kwarantanna
Koronawirus szaleje i aby powstrzymać jego szybkie rozpowszechnianie osoby, które zostaną zdiagnozowane jako chore na chorobę zakaźną albo osoby podejrzane o zachorowanie na chorobę zakaźną mogą podlegać obowiązkowej hospitalizacji.
Zdowe osoby, które pozostawały w styczności z osobami chorymi na choroby zakaźne podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, maksymalnie na 21 dni od ostatniego dnia styczności z osobą chorą.
Inne ciekawe artykuły o koronawirusie
Jeżeli chcesz się dowiedzieć, jak zwiększyć swoją odporność i co robić aby zmniejszyć ryzyko zakażenia – wpadnij do Jagody Dąbrowskiej.
A odpowiedzi na 7 najważniejszych pytań dotyczących SARS-COV-2 znajdziesz we wpisie na blogu Aleksandry Porębskiej
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat zapraszam Cię do polubienia mojego konta na Instagramie albo odwiedzenia FB Temida Jest Kobietą
Jutro – 19.03.2020 r. (czwartek) o 12.00 poprowadzę na instagramie i facebooku live na temat składek na ZUS, ich odroczenia i umorzenia, a także innej pomocy dla przedsiębiorców.
Polecam również pakiet e-booków na temat tarczy antykryzysowej.
Masz firmę? Korzystaj z tarczy bez obaw!
Jak korzystać ze wsparcia bez obaw o kontrolę?
Jeżeli chcesz przeczytać inne moje wpisy na temat tarczy antykryzysowej i koronawirusa zajrzyj do:
Tarcza antykryzysowa 3.0 – jak korzystać ze wsparcia bez obawy o kontrolę?
Czy pracodawca może polecić pracownikowi zrobienie testu na Covid-19?
Przedsiębiorcze matki na macierzyńskim nie otrzymają świadczenia postojowego – jest odpowiedź ZUS
Zmiana wysokości wynagrodzenia
Zmiany w dodatkowym zasiłku opiekuńczym z powodu zamknięcia placówek oświatowych
A czy z tego 14 dniowego dodatkowego świadczenia mogą korzystać osoby zarejestrowane w Urzędach Pracy jako bezrobotne? Teoretycznie w tym czasie nie można podjąć pracy, bo trzeba opiekować się dzieckiem. Jakie dokumenty wtedy należy złożyć i gdzie?
Nie. Osoby bezrobotne nie pracują, a więc w tym czasie mogą zająć się dzieckiem, które nie chodzi do przedszkola czy szkoły.
Świadczenia z ubezpieczenia chorobowego przysługują tylko ubezpieczonym ubezpieczeniem chorobowym, a takiego nie mają osoby bezrobotne.
To co zrobić kiedy Urząd Pracy wezwie do stawienia się na jakaś rozmowę kwalifikacyjną do pracy lub na staż kiedy będziemy zajmować się chorym dzieckiem w związku z zamknięciem przedszkola / szkoły z powodu koronawirusa? Czy drugi rodzic (pracujący na etacie) może wtedy skorzystać z tej puli 14 dni?
Tylko rodzicowi na etacie przysługuje ten zasiłek.
Czyli w tym przypadku ZUS nie zrobi problemu z wyplaceniem zasiłku dla ojca pracującego na etacie, skoro matka jest zarejestrowana jako bezrobotna?
A czy jak jeden rodzic jest na l4 z powodu ciąży a drugi pracuje to takie świadczenie tez sie należy
To zależy od stanu zdrowia ciężarnej. Jeżeli musi leżeć, albo jest przeziębiona i musi się izolować od dziecka – to tak, drugi rodzic może wziąć opiekę. Ale niezbędne będzie dodatkowe zaświadczenie od lekarza, bo ZUS zapewne będzie to sprawdzał.