Martwe urodzenie lub poronienie – kwestia świadczeń z ubezpieczenia chorobowego

Dzisiaj temat, który koresponduje z moimi ostatnimi wpisami na blogu medyczneprawo.pl

Temat zasiłku i urlopu  macierzyńskiego w przypadku urodzenia martwego dziecka lub poronienia jest często pomijany.

Tymczasem matka po stracie także ma prawo do świadczenia.

Popatrzmy zatem w przepisy:

Art. 180¹ [Urodzenie martwego dziecka]

§ 1. W razie urodzenia martwego dziecka lub zgonu dziecka przed upływem 8 tygodni życia, pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie, nie krócej jednak niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. Pracownicy, która urodziła więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, przysługuje w takim przypadku urlop macierzyński w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu.

§ 2. W przypadku zgonu dziecka po upływie 8 tygodni życia, pracownica zachowuje prawo do urlopu macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. Pracownicy, która urodziła więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, przysługuje w takim przypadku urlop macierzyński w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu, nie krócej jednak niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka.

Definicje

W załączniku do Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania z dnia 6 kwietnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 666) znajdziemy definicje martwego urodzenia oraz poronienia.

Poronieniem określa się wydalenie lub wydobycie z ustroju matki płodu, który nie oddycha ani nie wykazuje żadnego innego znaku życia, jak czynność serca, tętnienie pępowiny lub wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli, o ile nastąpiło to przed upływem 22. tygodnia ciąży (21 tygodni i 7 dni).

Urodzeniem martwym określa się całkowite wydalenie lub wydobycie z ustroju matki płodu, o ile nastąpiło po upływie 22. tygodnia ciąży, który po takim wydaleniu lub wydobyciu nie oddycha ani nie wykazuje żadnego innego znaku życia, jak czynność serca, tętnienie pępowiny lub wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli.

Zasiłek macierzyński – martwe urodzenie

Problemów nie ma, jeżeli poród nastąpił minimum w 22 tygodniu ciąży.  Wówczas uważa się, że było to martwe urodzenie, Urząd stanu Cywilnego wydaje akt urodzenia dziecka z adnotacją o urodzeniu martwym.

Jest to dokument niezbędny aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych zasiłek przyznał.

Problemy zaczynają się, jeżeli doszło do poronienia. Najczęściej w takim przypadku lekarze wypisują zwolnienie lekarskie dla pacjentki, co może być praktyką błędną (o tym niżej).

Należy jednak pamiętać, że poronienie przed upływem 22. tygodnia ciąży nie przekreśla prawa matki do urlopu i zasiłku macierzyńskiego (lub samego zasiłku, jeżeli matka ubezpieczona jest ubezpieczeniem chorobowym dobrowolnie).

Podstawa do wypłaty zasiłku macierzyńskiego

Dokumentem niezbędnym do przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego jest:

1. złożone w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą Zakładu, zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu – za okres przed dniem porodu;
2.  odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez Zakład – za okres od dnia porodu.

Jak zatem zdobyć akt urodzenia dziecka w przypadku poronienia?

Zgodnie z przepisami prawa o aktach stanu cywilnego podmiot leczniczy, w którym doszło do poronienia lub martwego urodzenia sporządza kartę martwego urodzenia.

Karta martwego urodzenia zawiera dane wymagane w karcie urodzenia oraz informację, że dziecko urodziło się martwe. Kartę martwego urodzenia przekazuje się kierownikowi urzędu stanu cywilnego w terminie jednego dnia od dnia jej sporządzenia. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie płci dziecka, karty martwego urodzenia nie przekazuje się.

Uwaga – istotne jest ustalenie płci!

Jeżeli po poronieniu można ustalić płeć dziecka, to szpital sporządzi kartę martwego urodzenia. Urząd Stanu Cywilnego – na jej podstawie – akt urodzenia z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe.

Taki akt urodzenia jest podstawą dla ZUS do wypłaty 8-tygodniowego świadczenia!

Jednak jeżeli do poronienia doszło na wczesnym etapie ciąży do ustalenia płci mogą okazać się konieczne badania genetyczne.

Po ustaleniu płci szpital ma obowiązek wystawić kartę martwego urodzenia i przekazać ją do USC.

Pamiętaj – szpital nie ma obowiązku wykonania badań genetycznych, jeżeli chcesz je zrobić szpital musi Ci to umożliwić.

Jeżeli nie ma materiału do badań, albo do poronienia doszło w domu – niestety nie masz szans na zasiłek macierzyński. Wówczas lekarz może wystawić zwolnienie chorobowe.

Podsumowując – tak naprawdę nie jest ważne na jakim etapie ciąża uległa zakończeniu aby uzyskać zasiłek macierzyński. Nie jest też istotne czy doszło do poronienia czy też martwego urodzenia.

Słowo klucz to płeć. Jeżeli płeć jest ustalona, to szpital wystawia kartę martwego urodzenia. USC wystawia akt urodzenia z adnotacją o urodzeniu martwym. A ty jeżeli chcesz możesz złożyć wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego.

Możesz, ale nie musisz. Masz wybór.

Aktualizacja 25.10.2020

Ten post powstał 10! lat temu. Dzisiaj go uaktualniłam.

Postanowiłam do niego wrócić, bo uważam, że jak nigdy wcześniej może być bardzo pomocny. Chcę by kobiety wiedziały, że martwe urodzenie lub poronienie nie pozbawia ich prawa do zasiłku.

A jeżeli chcesz poczytać więcej na temat tego co mówiłam o wyroku TK z 22.10.2020 r. odwiedź moje konto na Instagramie i znajdź wyróżnione relacje zapisane jako wyrok TK.